Op expositie door het heelal met Space Expo

Het had veel geregend de afgelopen dagen. We besloten om dan maar niet naar de laagveengebieden gaan, waar de ondergrond heel drassig was. In hoge gelegen gebieden, zoals de Utrechtse heuvelrug en de duinen, konden we onze voeten wel droog houden. We kozen voor de Coepelduynen, en we combineerden de wandeling met een bezoek aan de Space Expo.

De voorjaarsvakantie was zojuist begonnen en om de drukte voor te zijn stonden Lisette en ik om 10 uur al op de stoep van het ruimtevaartmuseum van Nederland. We waren benieuwd naar de pronkstukken in de collectie. Met verwondering keken we naar de originele Sojoez capsule van André Kuipers, als ook naar het ruimtepak dat hij had aangehad.

Astronauten die naar het Internationale Ruimtestation ISS vertrekken, reizen altijd met een Russische Sojoezraket en ze dragen altijd een Russische Sokol drukpak. Het is wit van kleur en het heeft blauwe strepen aan de zijkant van de broek en op de armen. Op de mouw van de rechterarm is een spiegel aangebracht, zodat de ruimtevaarder om zich heen kan kijken.

Op het pak van André Kuipers, dat op maat was gemaakt, stond zijn naam vermeld in zowel Latijnse als in Cyrillisch karakters. Omdat hij met Russische astronauten samenwerkte, had André Kuipers Russische moeten leren. Zo leerde hij dat Sojoez in het Russisch Unie betekent en dat Sokol Valk betekent.

Het museum had een 1:1 schaalmodel van het Internationale Ruimtestation ISS. We mochten erin. Zelfs als je niet gewichtloos bent, is het leuk om er in te lopen. De band Snow Patrol had dit ook gedaan, toen ze de video voor het nummer Life on Earth opnamen.

ISS is door Europa, Rusland, de VS, Japan en Canada gebouwd. Het duurde 10 jaar en meer dan 30 missies om het in elkaar te zetten. Sinds 2 november 2000 is het station permanent bewoond. Astronauten doen er wetenschappelijk onderzoek. Wil je weten waar de ISS op dit moment is in haar baan om de aarde, klik dan op deze link.

Het museum toonde ook een 1:1 schaalmodel van de maanlander Eagle die in juli 1969 op het maanoppervlakte was geland. Enkele uren na de landing zetten Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. Ik keek naar de opstelling, maar ik had er niet zoveel mee. Ik mistte de betrokkenheid, die ik wel voelde bij de ruimtereizen van André Kuipers. Je kon toendertijd niet om hem heen; hij was niet van de buis te slaan.

ESA ESTEC

De Space Expo liet de geschiedenis van de ruimtevaart zien. Als je meer wilde weten over de toekomst, dan kon je mee de Space Train. Het kleine elektrische treintje op wielen bracht je naar twee gebouwen van ESA ESTEC. In het Nederlandse complex worden projecten van het Europees Ruimteagentschap ontworpen en getest. Het gaat dan om wetenschappelijke missies, bemande ruimtemissies, en satellieten, zoals aardobservatie-, telecommunicatie- en navigatiesatellieten.

Voordat we in het treintje konden plaatsnemen moesten we ons identificeren met een geldig identiteitsbewijs. We kregen een waslijst met instructies mee. We mochten geen foto’s nemen of video’s maken. We mochten geen tassen meenemen. Eten, drinken en roken was niet toegestaan. Overal op het terrein hingen camera’s, die ons in de gaten zouden houden. Tijdens de tour was het niet mogelijk om naar de WC te gaan.

Het treintje stopte als eerste bij het Erasmus Innovation Centre. Hier werden lezingen en evenementen georganiseerd, en er was een expositiehal ingericht. We zagen de Columbus, een wetenschappelijk laboratorium dat sinds februari 2008 deel uitmaakt van ISS. Achter in de zaal was de oppervlak van Mars nagebouwd en daar stond de ExoMars rover. We herkenden de robotwagen, omdat we een replica in de Space-Expo hadden gezien. ESA had het samen met het Russische ruimteagentschap Roskosmos ontwikkeld, en het had in juli 2020 gelanceerd moeten worden. Door de coronapandemie (en de lockdowns) kon dat niet doorgaan. Er werd een nieuwe lancering gepland in augustus 2022. De oorlog in Oekraïne en de daaruit voortvloeiende EU-sancties tegen Rusland betekende het einde van de samenwerking van ESA met de Russen.

Het treintje bracht ons vervolgens naar het gebouw van de Materials and Components Laboratory. De onderzoekers van ESA proberen o.m. uit te pluizen hoe je op de maan verharde opppervlaktes met maanstof kunt maken. De technologie willen ze gebruiken om wegen aan te leggen. Als dat eenmaal is gelukt, dan is de volgende stap het creeeren van driemensionale objecten zoals opslagruimtes en leefruimtes. Daarna kan een start worden gemaakt met het bouwen van Moon Village.

Na het stopzetten van de samenwerking met de Russen, werkt de ESA samen met de NASA. Als ze de maan hebben gekoloniseerd, gaan ze samen verder met de kolonisatie van Mars.

De Grote Ruimteshow

De Space Train bracht ons terug naar de Space Expo en we gingen een kop thee drinken in het Space Expo café. Op een bord stond dat de Grote Ruimteshow over een half uur zou beginnen. Dit evenement wordt altijd in de voorjaarsvakantie georganiseerd. Ofschoon we overduidelijk niet tot de doelgroep behoorden, gingen we toch in de rij staan. Als het niet leuk was, dan zouden we er tussen uit sneaken.

De zaal liep helemaal vol. Het was vermakelijk om te zien hoe de kinderen bij de show werden getrokken door de presentator. Sommigen waren heel verlegen en enkelen genoten ervan om even in het middelpunt van de belangstelling te staan. We leerden over de lancering naar de ruimte, het leven in ISS en de terugkeer naar de aarde. Ik wist dat astronauten veel spiermasse verliezen als gevolg van de gewichtloze toestand. Ik realiseerde me niet dat ook de botmassa afneemt. Als je een half jaar in de ruimte bent, dan heb je drie jaar nodig om hiervan te herstellen.

De duinen, het strand en de Romeinen

Het was inmiddels half drie geworden en we waren verzadigd. Het was de hoogste tijd om naar de duinen tussen Katwijk en Noordwijk te gaan. We wilden ons hoofd leeg maken en een frisse neus halen. In het reliëfrijke gebied mocht je stuinen en we liepen afwisselend op het zand, over duingraslanden en door het stuweel. Er waren niet veel wandelaars, en dat was fijn. Het was droog, er stond weinig wind en met 11 graden was het heerlijk zacht voor de tijd van het jaar.

Het gebied was relatief klein en na twee kilometer bereikten we de luxe villa’s aan de zuidkant van Noordwijk. We volgden de Boerhaaveweg naar het strand en langs de zee wandelden we terug naar Katwijk. We waren niet de enigen op het stand. Het mooie weer had veel wandelaars en hondenuitlaters naar deze plek getrokken. Langs de vloedlijn zochten de meeuwen en een tiental scholeksters naar voedsel.

Het strand hield op waar de Rijn bij Katwijk de zee instroomt. Voordat we terug naar onze auto’s gingen, volgden we het water een poosje. De rivier was de noordgrens van het oude Romeinse Rijk geweest. De Romeinen hadden van 47 tot ongeveer 400 na Christus de helft van Nederland gekoloniseerd.

Voetnoot

Nasa wil ISS in 2031 uit zijn baan om de aarde halen en laten neerstorten in de Stille Oceaan. De verwachting is dat tegen die tijd commerciële ruimtestations beschikbaar zijn, waar Europa, de VS, Japan en Canada een plekje op kunnen huren. De Russen blijven tot 2028 bij ISS betrokken. Aan boord van de ISS geldt de gouden regel: je kunt met iedereen samenwerken, zolang je niet praat over religie en politiek.