Een wandeling terug in de tijd langs het Limespad tussen Wijk bij Duurstede en Bunnik

Afstand: 24,5 km
Startpunt: Wijk bij Duurstede
Eindpunt: Bunnik
Landschap: Boerenland, Boomgaarden, Landgoederen, Park, Rivieren, Stad
Naar de route op afstandmeten.nl

Na een rit van 20 minuten stapten we uit bij bushalte Steenstraat-Centrum in Wijk van Duurstede. Het plan was om over het Romeinse Limespad naar Bunnik te lopen. De Limes was de grens van het Romeinse Rijk. Tweeduizend jaar geleden liep die langs de Rijn en dus dwars door het huidige Nederland.

Lisette begon te vertellen over de rijke historie van deze streek. De Romeinen hadden een versterking (castellum) gebouwd op de plek waar de Rijn en de Lek elkaar kruisten. Dit groeide uit tot Dorestad. Het was in de 8e en 9e eeuw de grootste en rijkste plaats van Nederland. Dit trok de aandacht van de roofzuchtige Vikingen, die Dorestad een aantal keren aanvielen en plunderden. De handelsplaats raakte haar positie als handelscentrum van Noordwest Europa kwijt en kwam in verval. Rond 1270 werd op deze plek een nieuwe nederzetting gebouwd en ontstond Wijk bij Duurstede.

We verlieten de vestingstad en we volgden de Kromme Rijn. Na een tijdje passeerden we Familierestaurant De Jonge Graaf. We kenden dit etablissement goed, want we hadden hier wel eens kano’s gehuurd. Tegenover het restaurant was landwinkel De Kersenhut. Dit was ook een oude bekende van ons. In het kersenseizoen kochten we hier 1 of 2 keer per jaar kersen en in de boomgaard hadden we wel eens een kersenijsje gegeten.

We liepen het dorp Cothen in. Aan de andere kant van de rivier was landgoed Rhijnestein. Vroeger woonde hier Jan van Rhijnestein, een Middeleeuwse ridder. De toren van het landhuis en de voorburcht waren nog authentiek. De andere toren en het middenstuk waren later bijgebouwd.

Op het Limespad waren geen zichtbare sporen van de Romeinen te bekennen. Dat was niet helemaal waar, want we kwamen langs kersengaarden. De Romeinen hadden destijds de kersenteelt naar de noordelijke gebieden van het Romeinse Rijk gebracht. We hebben in Nederland ook de kip, walnoot, vijg en appel aan de Romeinse overheersing te danken.

Eenmaal in het buitengebied van Cothen hadden we de rivier aan onze rechterhand. Aan de linkerhand was een brede bloemenstrook met daarachter akkers die op een glooiing lagen. De verhoging was ontstaan in de periode dat de Kromme Rijn nog een wilde, niet afgedamde rivier was. Zij overstroomde vaak en liet dan zand en klei achter.

In onze fantasie zagen we hier de Romeinen lopen, die er wacht liepen en vanaf hun castellum en forten voortdurend de overkant van de rivier in de gaten hielden. De Kromme Rijn was in die tijd 100 meter breed. Vanaf het jaar 838 werd de rivier steeds smaller en tegenwoordig is die nog maar 10 tot 15 meter breed.

In de 19de eeuw is de Kromme Rijn gedeeltelijk gekanaliseerd. Op een paar plekken zijn toen bochten afgesneden. We kwamen bij zo’n afgesneden bocht. De Kromme Rijn ging rechtdoor, maar wij sloegen linksaf en we volgden over een graspad de bocht die tegenwoordig de Oude Kromme Rijn wordt genoemd. In de verte zagen we de witte vierkante watertoren van Werkhoven. We hadden in Coronatijd hier weleens een wandeling gemaakt.

Toen we terug bij de Kromme Rijn waren, leidde de route ons lang kasteel Beverweerd. Het witte kasteel is gebouwd op een eilandje. Het oudste gedeelte dateert uit de 13e-eeuw. Nadat het gebouw een tiental jaren leeg had gestaan, werd het in 2006 verhuurd aan Geert Jan Jansen. Hij staat bekend als de grootste kunstvervalser van de 20e eeuw. Omdat hij in zijn rol van kunsthandelaar niet elke keer met een nieuwe Picasso aan kon komen, leerde hij ook schilders zoals Appel, Chagall, Monet, Mondriaan, Dalí, Matisse en Klimt imiteren. Hij heeft meer dan 1.600 vervalste werken op de markt bracht. De media zijn dol op van hem, want hij verscheen in meer dan vijftig televisie- en radioprogramma’s.

Nadat we 18 kilometers hadden afgelegd naderden we Odijk. Als je bij een plaats komt waar mensen dicht op elkaar wonen, dan is er vaak horeca. We checkten de wandelkaart en zagen een mes-en-vork icoontje. De beslissing was snel gemaakt: we weken van de route af en liepen naar ‘t Wapen van Odijk. Op het terras keerden we onze stoelen naar de laagstaande zon en genoten we van de warme zon en de warme chocomelk.

Omdat Odijk bijna geheel omsingeld is door de Kromme Rijn, verwachtten we een mooie vestingstad aan te treffen met historische vestingwerken. Helaas was dat niet zo. Odijk is eeuwenlang een agrarisch dorp geweest. Het was leuk om aan de buitenzijde langs de rivier en de villa’s te lopen, maar had heeft geen toegevoegde waarde om door het centrum te struinen.

Het fijne aan een lijnwandeling was, dat we continue door een nieuw landschap liepen.

We hadden eerder wel eens een etappe van het Romeinse Limespad verkend. Eind augustus waren we in Bodegraven begonnen en voltooiden we onze tocht in Woerden. De sfeer van die wandeling door het Groene Hart was totaal anders geweest. We liepen over houtkades en dwars door een weiland. Op de verharde stukken kwamen we meer auto’s en fietsen dan nu tegen.

De wintertijd was het vorige weekend ingegaan, waardoor het sneller dan verwacht donker werd. We gingen schatten hoe lang we nog moesten lopen en concludeerden dat we in daglicht bij onze auto’s in Bunnik zouden aankomen. Dat was een opluchting.

Door de lage stand was het zonlicht warmer van kleur, dan eerder op van de dag. Alles zag er mooier en kleurrijker uit. De bomen wierpen lange schaduwen op de grond.

In Bunnik gaf de wandelapp aan dat we 24,5 kilometer hadden afgelegd. Met een goed gevoel keken we terug op de dag. De tocht langs de historische grens was prachtig geweest. Het Romeinse verleden kwam niet echt tot leven, maar de landgoederen en kastelen brachten ons terug naar de Middeleeuwen.

De Kromme Rijn zelf had ook een rijke historie. In de 19e eeuw werd de Nieuwe Hollandse Waterlinie aangelegd en sneed men de bochten van de rivier af, om het water sneller te laten stromen. Tegenwoordig is men druk bezig met het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. De informatieborden langs de route vertelden erover.

De wandeling bracht ons terug in de tijd en terug naar onze eigen herinneringen. We herkenden de plekken waar we in de afgelopen vier jaar eerder waren geweest. We hadden vandaag ook een reis door ons eigen prille wandelverleden gemaakt.