Omdat we laat waren met het boeken van een hotel, komen Lisette en ik in een onbekend deel van Noord-Brabant terecht. Middelbeers blijkt een dorp te zijn dat omringd is door diverse natuurgebieden. Dit is ideaal voor ons, want we willen mooie wandeltochten maken in een gebied dat we nog niet kennen.
Oertijdmuseum in Boxtel
Lisette is fan van dinosaurussen, en voordat we de wandelschoenen aantrekken, gaan we langs het Oertijdmuseum in Boxtel. In de grote glazen dinohal staan veel skeletten opgesteld en het leuke is dat je ze van onder kan bekijken, en ook van grote hoogte, als je de trap naar boven neemt. We zien een Ardetosaurus viator, een 22 meter lange langnekdinosaurus. Het geraamte is voor 60% origineel, en je kan helaas niet goed zien welke delen echt zijn en wat nep is.
Eigenlijk worden in hal voornamelijk reconstructies tentoongesteld, en niet alleen van dino’s, maar ook van zee-reptielen en vliegende reptielen. We hadden in december in Naturalis een kudde triceratops gezien en toen we in Boxtel een soortgenoot zien staan, weten we meteen dat er iets niet klopt. Het beest is veel te groot. We spreken een studente paleontologie, die in de het lab bezig is met het schoonmaken van een dinosaurusbotje. Ze bevestigt dat de afmetingen van de reconstructie niet kloppen.
Oirschotse Heide
We stappen in de auto en rijden naar de Oirschotse Heide. We hadden op internet een wandeling gevonden door de bossen en langs de heidevelden van Oirschot. We lopen over brede zandpaden waar militaire voertuigen diepen sporen in het zand hebben achtergelaten. Het gebied wordt intensief gebruikt als militair oefenterrein, maar nu was het gelukkig rustig en hebben we het rijk voor ons alleen.
In het zand zien we niet alleen de sporen van vrachtwagens, maar ook pootafdrukken van reeën. We hebben geluk, want we zien een ree het pad oversteken.
We komen tot de conclusie dat brede zandpaden die voor militair verkeer worden gebruikt heel saai zijn, en we besluiten om van de route af te wijken. We vinden smalle kronkelende paden waarbij je steeds nieuwsgierig bent, wat er na de bocht gaat komen. Dat we vroeg of laat weer bij de brede zandpaden uitkomen is onvermijdelijk.
Na bijna 10 kilometer gewandeld te hebben houden we het voor gezien en rijden we naar Boutique Hotel De Beerze in Middelbeers. Het hotel is ook een Grand Café en we vinden het lekker makkelijk om de eerste avond hier te dineren. Het aspergeseizoen is begonnen en we laten de witte groenten aanrukken die zo goed groeien op de Brabantse zandgronden.
Boutique Hotel De Beerze
Het hotel is gevestigd in het voormalige raadhuis van Middelbeers. Het ruim 140 jaar oud pand is duurzaam verbouwd en ziet er goed uit. De kamers hebben geen nummer, maar zijn genoemd naar de burgemeesters van het dorp. Op onze kamerdeur staat de naam Leonard, die in de jaren 70 van de vorige eeuw de rol van burgervader had vervuld. Ons vertrek is smaakvol ingericht. We slapen op een boxspring. We hebben de beschikking over een koelkastje, een Nespresso koffiemachine met composteerbare koffiecups van de Koffiejongens en een waterkoker. Er is een flatscreen en een regendouche.
Alles is voortreffelijk, op twee dingen na. De handdoeken zijn flinterdun en missen een luxe uitstraling. Ik kan enorm genieten van dikke zachte handdoeken, en nu moet ik me afdrogen met een ultradun armetierig lapje stof. Ik had meer verwacht van een Boutique hotel!
Het andere nadeel is de lamp met bewegingssensor die de koffiemachine en waterkoker verlicht. Elke keer als ik me met een grote beweging in mijn bed omdraai, gaat de lamp aan. Een mens verandert 40 keer per nacht van slaaphouding. De binnenhuisarchitect heeft hier blijkbaar geen rekening mee gehouden. Ik wil een lans breken voor het verbannen van lampen met bewegingssensor uit hotelkamers. Als je alleen stroom hebt als je de kaartsleutel in de gleuf naast de deur steekt, dan zijn die lampen compleet overbodig.
Tijdens de tweede nacht ontdekken we nog een minpunt, maar later hierover meer.
De Landschotse heide, de Neterselsche Heide, de Flaestoren en het Landgoed De Utrecht
Omdat het fijn is om op een wandeldag de auto helemaal niet te gebruiken, laten we hem staan en gaan te voet naar de Landschotse Heide. Het plan is om daarna de route, die ik thuis had uitgestippeld, op te pakken.
Het is heerlijk weer, veel beter dan voorspeld, als we Middelbeers in zuidelijke richting verlaten. Het is leuk om even een blik te werpen op het dorp waar we verblijven. De straten en de tuintjes liggen er keurig netjes bij. Veel netter dan in Amsterdam.
Al snel zijn we in het bos en bij de vennen. De waterstand is zo hoog dat het Wit Hollandven en het Kromven samen een grote plas zijn geworden.
We vervolgen onze route langs de rand van de heidevelden, die sterk vergrast zijn. Dit is een gevolg van de stikstofdepositie, die in de provincie Noord-Brabant relatief hoog is vergeleken met andere delen van Nederland. Libellen zwermen om ons heen, de bomen kleuren fris groen en de vogeltjes zingen luid. April is een geweldige maand om een wandeling te maken!
Na zo’n 5 kilometer komen we bij de Mariakapel van Westerbeers aan. Het is het startpunt van onze oorspronkelijke route. Op de witte muur is in het zwart het jaartal 1637 aangegeven.
We zijn nu in de Neterselsche Heide, dat deel uitmaakt van Landgoed De Utrecht. Bij het Goorven stoppen we om te pauzeren en wat te eten. We maken een broodje klaar met boerenkaas, snoeptomaatjes en komkommer. De etenswaren komen uit de Jumbo van Middelbeers, waar we in de ochtend boodschappen hebben gedaan. De KNMI weersapp geeft aan dat het 16 graden is, maar het voelt veel warmer aan.
We gaan weer verder en zien de 22 meter hoge Flaestoren aan de horizon verschijnen. De uitkijktoren is opgebouwd uit stalen kolommen en acht boomstammen, die elk 25 meter lang en 3.000 kg zwaar zijn. Hoe hoger je komt, des te breder de cirkelvormige toren wordt. Door de volledig open structuur kun je vanaf elke traptrede genieten van het grandiose uitzicht over het Goorven en het niet toegankelijk natuurgebied de Flaes.
Helemaal bovenin voelen we dat de toren een beetje beweegt. We zijn niet de enigen die op het uitkijkplatform staan. De jongens van de scouting hebben de klim ook gemaakt. Als we na een tijdje de pleisterplaats verlaten en een zijpad inslaan, is het gedaan met de drukte en zien we niemand meer.
De meeste grove dennen rond de vennen waren vanaf de 19de eeuw aangeplant. Het hout was nodig in de mijnen van Limburg voor het stutten van de gangen. Het voordeel van dennenhout is dat het begint te kraken voordat het breekt. Dat gaf de mijnwerkers voldoende tijd om weg te komen.
De Roots scheurkalender in mijn WC thuis had mij gewezen op het fenomeen dat jonge beukenblaadjes wimpers hebben. Zodra we een beuk ontdekken, gaan we de beukenblaadjes van dichtbij bestuderen. Ze hebben een rij witte haartjes langs de rand, die inderdaad op wimpers lijken. Als de bladeren ouder en donkerder groen worden, dan vallen de haartjes af.
Omdat de tocht anders veel te lang zou worden, korten we de wandeling in en slaan we landgoed Wellenseind over. We steken de Reusel over en volgen een smal kronkelend paadje langs de beek. In de modder aan de rand van de water zijn de afdrukken van kleine en grote poten te zien.
Vervolgens stuiten we op brede zandpaden waarin de afdrukken van tractorbanden staan. ‘Oh nee’, denken we, ‘niet weer’. Even later zien we langs het pad stapels stammen liggen. Het zijn niet de militairen die hier hebben rondgereden, maar bosbouwers. Ze hebben delen van het bos uitgedund, zodat de zwaarste en gezondste bomen beter kunnen groeien.
We zijn bezig met de laatste 5 kilometer, als een groepje grauwe ganzen vlak boven ons gakkend overvliegt. We kijken omhoog en zien dat ze worden achtervolgd door een twee keer zo grote vogel met een zwart verenkleed en een gele snavel. Het is een jonge zeearend. Hij gaat achter de ganzen aan, maar hij lijkt dit op zijn gemakje te doen. We staan in een bosje en de bomen ontnemen jammer genoeg het zicht op de vogels. We zullen nooit weten of de zeearend een gans te pakken heeft genomen. We hebben nog nooit een levende zeearend zo dichtbij gezien en zijn euforisch.
We betreden opnieuw de Landschotse heide en nemen nu het pad dwars door het gebied. Het licht is zachter dan eerder op de dag. We horen de kikkers kwaken en we zien dat zilverreigers en blauwe reigers in het ondiepe water op zoek zijn naar voedsel. Een groepje kneuen vliegt van struik naar struik. Door de schoonheid van het natuurgebied vergeten we onze vermoeide voeten. De vele kilometers door het zand beginnen hun tol op te eisen. Aan het einde van de tocht hebben we 26,5 kilometer gelopen.
Boutique Hotel De Beerze, deel 2
We willen de tweede avond een nieuw restaurant uitproberen en gaan naar Vito Bar & Cucina. We hebben niet gereserveerd en ze hebben het zo druk dat ze helaas geen plek voor ons hebben. We lopen terug naar ons hotel en gaan via de hotelgastendeur het restaurant binnen. Zij hebben gelukkig nog wel een tafeltje voor ons.
Na de wandeling hadden we gezien dat er een buffet was in de evenementenzaal van het complex. Als we na de maaltijd terug zijn in onze hotelkamer horen we de bassen van de feestmuziek. Het gebonk gaat maar door en door. Om 1 uur ’s nachts hoor ik het nog, dwars door mijn oordopjes heen. Lisette vertelt me later dat ze de muziek tot een uur of 3 heeft gehoord. Je boekt een hotel om te slapen, als je geen romantische relatie met elkaar hebt. Maar dat lukten niet.
We checken uit door de kaartsleutel in de kamer achter te laten. Het hotelteam is pas een uur 11 aanwezig en daar willen we niet op wachten. We geven onze feedback wel als we weer thuis zijn.
Trage Tocht Landgoed de Baest
Op zondag rijden we in 6 minuten naar de parkeerplaats van natuurbegraafplaats Landgoed Baest (dat je uitspreekt als ‘Baast’). Het landgoed behoort tot de oudste landgoederen van Brabant en werd in 1997 tot Rijksmonument verklaard. Het bestaat uit bossen, lanen, weilanden en twee meanderende beken, de Kleine Beerze en de Grote Beerze. Het is opengesteld voor wandelaars en we gaan er een kijkje nemen.
Als je aan de rondwandeling begint, moet je altijd beslissen in welke richting te begint te lopen. We kiezen ervoor om met de klok mee te lopen. Later zie ik dat de maker de route andersom had bedoeld.
We lopen over brede lanen langs percelen met gemend bos, maar ook langs stukken land met alleen beuken, eiken of lariksen. De oudste boom van het landgoed is een zomereik van 500 jaar oud.
Lisette leert me het verschil tussen een spar, een den en een lariks. Een spar (met de s van solo) heeft één naald. De den (met de d van duo) heeft steeds twee naalden bij elkaar en de lariks (met de l van legio) heeft bundeltjes van meerdere naalden.
Het landgoed heeft 12 kilometer aan lanen. Op sommige plekken komen 3 lanen samen. Zo’n punt wordt de ganzenvoet genoemd. In vroegere tijden ging de landheer op de ganzenvoet staan. Hij liet zijn honden het wild opjagen. Als ze de eerste laan overstaken, dan kon hij op ze schieten. Miste hij, dan wachtte hij tot ze de tweede laan overstaken. Miste hij weer, dan had hij nog een derde kans.
Als ik voortaan verschillende lanen zie samenkomen op een landgoed, dan ben ik bang dat ik het beeld zal zien van een gemakzuchtige jager met zijn geweer in de aanslag.
In 1928 was het landgoed in tweeën gesplitst door de aanleg van het Wilhelminakanaal. We steken het kanaal over en bereiken de Kapel van de Heilige Eik. Het is een bedevaartsoord met parkeerplaats, en we treffen er veel mensen aan. Het is ook een gedachteniskapel voor de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. In glas-in-lood ramen zijn de namen van de slachtoffers uit de buurt aangegeven. Ook de twee Oirschotse slachtoffers van de MH17 vliegtuigramp in Oekraïne worden hier herdacht.
Vooral onder de rivieren tref je vele oorlogsmonumenten aan, omdat het gebied in de frontlinie van WO2 lag. Het is goed dat ze er zijn.
We wandelen verder langs weilanden met pinksterbloemen, rechte lanen en de kronkelende beek. Het landgoed Baest is prachtig en heeft een rijke historie.
Noord-Brabant
Als je aan natuur in de provincie Noord-Brabant denkt, dan denk je meestal aan de Loonse en Drunense Duinen, De Biesbosch, De Groote Peel en de Kalmthoutse Heide. Door toeval belanden we in een hotel in Middelbeers en gingen we op zoek naar natuur in de omgeving van het dorp. We ontdekten de Oirschotse Heide, De Landschotse heide, de Neterselsche Heide, het Landgoed De Utrecht en het landgoed Baest.
We waren blij verrast om deze mooie gebieden aan te treffen. Het gaat helaas niet goed met de vennen in Brabant. Ze worden bedreigd door verzuring en verdroging. Hoewel er verschillende herstelmaatregelen worden genomen, blijft de situatie zorgwekkend. Ik moet er niet aan denken dat de natuurpracht er straks niet meer is.
Boutique Hotel De Beerze, deel 3
Als we thuis zijn, krijgt Lisette via e-mail een verzoek van het hotel om een review te schrijven. Ze geeft haar ongenoegen over de tweede nacht aan, en na een mailwisseling en een telefoongesprek, biedt de eigenaresse van het hotel aan om de tweede nacht niet in rekening te brengen.
We zijn super blij met de oplossing. Nu kunnen we nogmaals een lang weekend lekker gaan wandelden.