De grutto’s zijn weer terug in het land

Afstand: 16,6 km
Startpunt: Theetuin Eemnes
Landschap: Laagveen|
Naar de routebeschrijving

Net voordat het broedseizoen zou beginnen, bezochten we het noorden van Eemland, een open veenweidegebied van de Eemvallei. Natuurmonumenten had ons verzekerd dat hier veel vogels zouden zijn. Ze hadden gelijk. Al aan het begin van onze wandeling zagen we één rietgors, tientallen scholeksters, honderden grutto’s en duizenden brandganzen. Het was een lust om hier te zijn. 

Niet eerder was ik in een landschap geweest dat zo open was. Je kon tot aan de horizon kijken. Het enige wat ons zicht belemmerden waren plukjes riet. Het gevolg was dat we alle wandelaars konden waarnemen die zich in het gebied ophielden. Het waren er zo’n twintig. Bijna iedereen had een verrekijker bij zich, merkten we op als ze dichterbij kwamen.

We liepen over een grasdijk die in de middeleeuwen was aangelegd. Diverse dijkdoorbraken hadden de dijk kronkelig gemaakt. De twintig rondvormige waaien waren de littekens uit het verleden.

We namen een kijkje bij de vogelkijkhut aan de oever van het Eemmeer. Omdat de vogels veel te ver van ons vandaan waren en we ze niet goed konden zien, bleven we niet lang.

De zon scheen en het was aangenaam warm. Twee futen maakten elkaar het hof. Kieviten vlogen druk door de lucht en maakten duikvluchten. Grutto’s riepen herhaaldelijk de eigen naam als baltsroep: gru-tto, gru-tto, gru-tto. Het voorjaar was echt begonnen!

We zagen een brandgans in zijn uppie in een grasland. Hij viel steeds om en maakte schokkende bewegingen. Het was akelig om naar te kijken. Hij had waarschijnlijk de vogelgriep. Ik kende de vogelgriep enkel uit de nieuwsberichten. Het stond voor vervoersverbod en ophokplicht. Door de coronapandemie heb ik een gevoel bij deze begrippen gekregen.

Bij het gemaal van Eenmes namen we even plaats op een bankje. Fietsers kwamen voorbij: echtparen die rustig in een mooie omgeving wilden toeren en mannen in pakjes die zo hard mogelijk wilden gaan.

Het plan was om terug te lopen, maar omdat we na het verlaten van de grasdijk hadden gezien dat het laatste deel verboden terrein was, moesten we onze route aanpassen. We besloten om langs de buitenvaart over een smal fietspad naar de Eem te gaan. Af en toe moesten we ruimte maken voor passerende fietsers. Tussen het riet stonden een tweetal katjeswilgen. De takken met zilveren knopjes zagen er prachtig uit.

De zon was inmiddels achter de wolken verdwenen en de wind was harder gaan waaien. Het was onaangenaam koud. De windturbines die aan de Flevolandse kant van het Eemmeer stonden waren in beweging gekomen.

Ter hoogte van Eemdijk liepen we via de Lange Maatsweg en de Volkersweg terug naar onze kronkeldijk. 

Het was niet vervelend om nog een keer over de dijk te wandelen. Als je een pad in omgekeerd richting loopt, dan lijkt het als nieuw. Bovendien was intussen het een en ander veranderd. Het merendeel van de wandelaars was vertrokken. De meeste brandganzen en de grote groep grutto’s waren verdwenen. We zagen andere soorten vogels, zoals tureluurs, wintertalingen en twee bontbekplevieren. Ze zochten in het water naar voedsel. De zon was inmiddels weer gaan schijnen en voelde behaaglijk aan.

Dit gebied is vogelrijk, omdat Natuurmonumenten en de boeren een optimale leefomgeving voor weidevogels creëren. Natuurmonumenten zet in het voorjaar het waterpeil hoog en probeert vossen en kraaien uit het gebied te weren. Boeren maaien later in het seizoen om de kuikens te ontzien en houden de bodem drassig door plas-dras greppels aan te leggen. 

Als de grond vochtig is, dan zitten wormen en insecten dichter bij het oppervlak en kunnen weidevogels er makkelijker bij. Je organiseert als het ware een buffet voor ze. Vogels zijn net als mensen: zij zijn dol op het all you can eat concept.

Weidevogelbeheer in Eemland is een groot succes. Het leuke is dat je ze zelf kunt spotten vanaf de eeuwenoude Meendijk en de Zomerdijk. Als straks de horeca weer open is, dan kun je de dag aangenaam afsluiten in Theetuin Eemnes. Ik kijk er naar uit. Het is een feest om hier te zijn.